Sigle e abbreviazioni ecclesiastiche nell'800, di C.Eubel

Contenuto

da “Hierarchia Catholica Medii et Recentioris Ævi”

sive

Summorum Pontificum - S.R.E. Cardinalium Ecclesiarum Antistitum Series


per Conradum Eubel, S. Theologiae Doctor (1842-1923),
Wilhelm van Gulik, Patricium Gauchat, Remigium Ritzler, Pirminum Sefrin ed altri
stralcio    delle sigle, estratte dai vari volumi dell'opera

… … …


Sigla et abbreviationes locutionum singularum
  1. a. = annus, anni, annum, anno;
  2. abb. = abbas, abbatia;
  3. absolv. a vinc. NN. = absolvitur a vinculo ecclesiae NN. quo tenebatur;
  4. adiac. = archidiaconus;
  5. admin. = administrator, administratio;
  6. advoc. consist. = advocatus consistorialis;
  7. aep. = archiepiscopus;
  8. aet. = aetatis;
  9. al. = alias;
  10. am(ot). = amotio;
  11. an. = annorum;
  12. ann. = annuus;
  13. a. s. a. = apud sedem apostolicam;
  14. apost. = apostolicus;
  15. Apr. = Aprilis;
  16. apresb. = archipresbyter;
  17. archidiac. = arcbidiaconus;
  18. archiep. = archiepiscopus;
  19. archiepatus = archiepiscopatus;
  20. archipbr. = archipresbyter;
  21. assign. = assignatio, assignatur;
  22. assist. = assistens;
  23. aud. = auditor;
  24. Aug. = Augusti;
  25. b. = beatus bacc. = baccalaureus;
  26. bacc. = baccalaureus (phil. = philosophiae; theol. = sacrae theologiae; iur. can. = iuris canonici; iur. utr. = iuris utriusque);
  27. bapt. = baptizatus;
  28. bas. = basilica;
  29. benef. = beneficium;
  30. Bibl. Vat. = Bibliotheca Apostolica Vaticana;
  31. c. = cum;
  32. Cam. Apost. = Camera Apostolica;
  33. camer. = camerarius;
  34. can. = canonicus;
  35. can.tus = canonicatus;
  36. cant. = cantor;
  37. capell. = capellanus;
  38. cap(it). = capitulum;
  39. card. = cardinalis;
  40. cardinal. = cardinalitius;
  41. cass. = cassatio;
  42. cath. = catholicus;
  43. cathedr. = cathedralis (scil. ecclesia);
  44. caus. pal. apost. = causarum palatii apostolici;
  45. cess. = cessio, cessit;
  46. cf. = conferas;
  47. circ. = circiter;
  48. civ. = civitas;
  49. cler. = clericus, clericalis;
  50. Cl.R.Som. = Clericorum Regularium a Somascha;
  51. coadj. = coadjutor (c.j.s. = cum iure successionis; c.f.s. = cum futura successione);
  52. cod. = codex;
  53. coll. = collatio, collegium;
  54. colleg. = collegiata (scil. ecclesia);
  55. comm(end.) = commenda, commendatarius;
  56. commiss. = commissarius;
  57. compat. = compatibilium;
  58. conc(ed). = concedit(ur);
  59. Conc. Trid. = Concilium Tridentinum;
  60. confer. = conferendi;
  61. confirm. = confirmatio, confirmatur;
  62. Congr.Barn. = Congregationis Clericorum Regularium S. Pauli Decollati seu Barnabitarum;
  63. Congr.Can.Lat. = Congregationis Canonicorum Regularium Lateranensium;
  64. Congr.Can.S.Salvatoris = Congregationis Canonicorum Regularium S.mi Salvatoris;
  65. Congr.Cl.R.Min. = Congregationis Clericorum Regularium Minorum;
  66. Congr.Cl.S.P. = Congregationis Clericorum Regularium Pauperum Matris Dei Scholarum Piarum;
  67. Congr.Miss. = Congregationis Missionis S. Vincentii a Paulo;
  68. Congr.Orat. = Congregationis Oratorii;
  1. Congr.P.O. = Congregationis Piorum Operariorum;
  2. Congr.Pass. = Congregationis Passionis;
  3. Congr.SS.R. = Congregationis S.mi Redemptoris;
  4. cons. = consultor;
  5. cons(ecr.) = consecratio, consecratur;
  6. consist. = consistorium, consistorialis;
  7. const. = constitutus;
  8. constit. = constitutio;
  9. cubic. = cubicularius;
  10. C(ur). R(om). = Curia Romana;
  11. dat. = datarius;
  12. Dec. = Decembris;
  13. decan. = decanus;
  14. decr. = decretum;
  15. decr. vel leg. dor = decretorum vel legum doctor;
  16. def. = defectus (nat. = natalium; aet. = aetatis);
  17. denom. = denominatio;
  18. deput. = deputa(n)tur;
  19. desid. = desideratur;
  20. diac. = diaconus;
  21. dign. = dignitas;
  22. d(ioec.) = dioecesis;
  23. disc. = discordia;
  24. disp. = dispensatio, dispensatur;
  25. D.N. = Dominus Noster (scil. Papa);
  26. doct. = doctor (vide bacc.);
  27. dom. = domus;
  28. domest. = domesticus;
  29. duc. = ducatorum;
  30. eccl. = ecclesia;
  31. el. = electio, electus;
  32. eleemos. = eleemosynarius;
  33. em. = eminentissimus;
  34. ep. = episcopus;
  35. epalis = episcopalis;
  36. epatus. = episcopatus;
  37. erig. = erigere;
  38. exam. = examinator;
  39. exped. = expeditio, expeditur;
  40. extraord. = extraordinarius;
  41. f. = folium;
  42. ff. = folia;
  43. fac. = facultas;
  44. fac. cap. = facultas capiendi;
  45. fam(il). = familiaris;
  46. Febr. = Februarii;
  47. flor. = florenorum;
  48. fruct. = fructus;
  49. gen. = generalis;
  50. gub. = gubernator;
  51. Ian. = Ianuarii;
  52. ib. = ibidem;
  53. immed. subj. = immediate subiecta (ecclesia);
  54. incompat. = incompatibilis;
  55. ind. = indultum;
  56. in diac.tus ord. = in diaconatus ordine (constitutus);
  57. in pbr.tus ord. = in presbyteratus ordine (constitutus);
  58. insign. = insignitur, insignitus;
  59. i.p.i. = in partibus infidelium;
  60. ips. eccl. = ipsius ecclesiae;
  61. irreg. = irregularitas;
  62. irr(it). = irritatio;
  63. Iul. = Iulii;
  64. Iun. = Iunii;
  65. iuram. fidel. = iuramentum fidelitatis;
  66. l. c. = loco citato;
  67. lect. = lector;
  68. leg. = legatio, legatus;
  69. libr. Tur(onen.) = librarum Turonensium;
  70. lic. = licentia. licentiatus (vide bacc.);
  71. litt. = litterae;
  72. m. = mensis, mense, mensem;
  73. mag. (theol.) = magister (theologiae);
  74. maiest. = maiesta;
  75. Mart. = Martii;
  76. mens. episc. = mensa episcopalis;
  77. metrop. = metropolitana (ecclesia);
  1. min = minister
    (in min. const. = in minoribus ordinibus constitutus);
  2. mon. = monasterium, moneta;
  3. nat. = natus;
  4. nob. = nobilis;
  5. nom. = nomen;
  6. nom(in.) = nominatio, nominatur;
  7. nomin. cars. maiest. = nominatur a caesarea maiestate (scil. imperatore);
  8. nomin. r. X.mo = nominatur a rege christianissimo (scil. Galliae);
  9. nomin. r. Neapolis = nominatur a rege Neapolis;
  10. not. = notarius;
  11. Nov. = Novembris;
  12. nunc. = nuncupatus;
  13. nunt. = nuntius;
  14. ob. = obitus, obiit;
  15. obl. se person. = obligavit se personaliter;
  16. occ. = occurrit;
  17. Oct. = Octobris;
  18. offic. = officium, officialis;
  19. ord. = ordo, ordinarius;
  20. O.Camald. = Ordinis Camaldulensium;
  21. O.Carm. = O. Carmelitarum;
  22. O.Carm.Discalc. = O. Carmelitarum Discalceatorum;
  23. O.Carth. = O. Carthusianorum.;
  24. O.Cist. = O. Cisterciensis;
  25. O.C(an).S.A(ug). = O. Canonicorum (regularium) S. Augustini;
  26. O.Clun. = O. Cluniacensis;
  27. O.Coel. = O. Coelestinorum;
  28. O.E(r).S.A. = O. Eremitarum S. Augustini;
  29. O.F.M.Cap. = O. Fratrum Minorum Cappuccinorum;
  30. O.F.M.Conv. = O. Fratrum Minorum Conventualium;
  31. O.F.M.Discalc. = O. Fratrum Minorum Discalceatorum;
  32. O.F.M.Obs. = O. Fratrum Minorum de Observantia;
  33. O.F.M.Recoll. = O. Fratrum Minorum Recollectorum;
  34. O.F.M.Ref. = O. Fratrum Minorum Reformatorum;
  35. O.Merc. = O. Fratrum B. Mariae de Mercede redemptoris captivorum;
  36. O.Min(im). = O. Minorum S. Francisci de Paula;
  37. O.P(raed). = = O. Fratrum Praedicatorum;
  38. O.Praem. = O. Praemonstratensis;
  39. O.S.B. = O. S. Benedicti;
  40. O.S.Bas. = O. S. Basilii Magni;
  41. O.S.Cam. = O. Clericorum Regularium infirmis ministrantium seu S. Camilli;
  42. O.S.Hier. = O. S. Hieronymi;
  43. O.S.Io.Hieros. = O. Militiae S. Ioannis Bapt. hospitalis Hierosolymitani;
  44. O.S.M. = O. Servorum Mariae;
  45. O.S.Pauli = O. S. Pauli primi Eremitae;
  46. O.S.Theat. = O. S. Clericorum Regularium vulgo Theatinorum;
  47. O.S.Trin. = O. SS. Trinitatis de redemptione captivorum;
  48. Pal. Apost. = Palatium Apostolicum;
  49. paroec. eccl. = parochialis ecclesia;
  50. patr. =patriarcha, patriarchatus;
  51. patriach. = patriarchalis ecclesia;
  52. pbr. = presbyter;
  53. p. e. = parochialis ecclesia;
  54. pens. = pensio;
  55. pers. = persona;
  56. poenit. = poenitentiarius;
  57. poss. = possessio;
  58. postm. = postmodum;
  59. postul. = postulatus, postulatio;
  60. praeb. = praebenda;
  61. praedec. = praedecessor;
  62. praef. = praefectus;
  63. prael. = praelatus ( domest. = domesticus);
  64. praep(os). = praepositus, praepositura;
  65. praes. = praesens (a.s.a.);
  1. praesent. = praesentatus, praesentatur, praesentatio
    (r. cath = a rege catholico (scil. Hispaniae);
    r. fidel = a rege fidelissimo (scil. Portugalliae);
  2. princ. = princeps;
  3. prior pr. = prior prioratus;
  4. priv. = privatio;
  5. privil. = privilegium;
  6. proc(ur). = procurator;
  7. prof. (s. pag.) = professio, professor (s. paginae);
  8. prom. = promotio, promotus;
  9. prot(onot). = protonotarius;
  10. protect. = protector;
  11. prov. = provisus, provisio vel provincia;
  12. rect. = rector;
  13. refer(end). = referendarius;
  14. reg. = regularis;
  15. rej. =- rejectus;
  16. ren(unt). = renuntiatio, renuntiatur;
  17. reserv. = reservatio, reservatus;
  18. res(ign). = resignatio, resignat;
  19. ret. = retentio (compat = compatibilium);
  20. rev(oc). = revocatio;
  21. s. = sanctus, sacer;
  22. sacr. ord. = sacri ordines;
  23. S. Coll. = Sacrum Collegium (S.R.E. Cardinalium);
  24. S. Congr. Consist. = Sacra Congregatio Consistorialis;
  25. S. Congr. Ep.orum. = Sacra Congregatio Episcoporum et Regularium;
  26. S. Congr. Prop. = Sacra Congregatio de Propaganda Fide;
  27. S. Rit. Congr. = Sacrorum Rituum Congregatio;
  28. saec. eccl. = saecularis ecclesia;
  29. scut. = scutorum;
  30. secr. = secretarius;
  31. Sed. Apost. = sedes apostolica;
  32. sem. = seminarium;
  33. Sept. = Septembris;
  34. S.I. = Societatis Iesu;
  35. S.R.E. = sanctae Romanae ecclesiae;
  36. S.S. = Sua Sanctitas;
  37. S.mus D.N. = Sanctissimus Dominus Noster;
  38. serv. comm. solv. = servitium commune solvendum
    (in spir. et temp. = in spiritualibus et temporalibus);
  39. subdiac. = subdiaconus;
  40. suffr(ag). = suffraganeus episcopus vel suffraganea ecclesia, suffragatur;
  41. S.P. = Summus Pontifex;
  42. supplic. = supplicatio, supplicatur (r. Polon. = a rege Poloniae);
  43. thes(aur). = thesaurarius
  44. T.O.R. = Tertii Ordinis Regularis S. Francisci;
  45. tr. = translatio, translatus;
  46. tt. = titulus;
  47. tit. = titularis;
  48. ultr. = ultramontanus;
  49. univ. = universitas;
  50. ut a quocumque (adde: antistite catholico possit munus consecrationis recipere);
  51. utr. sign. ref. = utriusque Signaturae referendarius;
  52. vac. = vacans;
  53. valor ann. fr. mens. epalis = valor annuus actualis fructuum mensae episcopalis;
  54. Vat. Lat. = codex Vaticanus Latinus Bibliothecae Apostolicae Vaticanae;
  55. vic. (gen.) = vicarius (generalis.);
  56. vicecancell. = vicecancellarius;
  57. viceleg. = vicelegatus;
  58. visit. = visitator;
  59. vol. = volumen.

Sigla et abbreviationes fontium in Tabulario Vaticano existentium
  1. AC = Acta Camerari Sacri Collegii S.R.E. Cardinalium
  2. A. Cons. = Acta S. Congregationis Consistorialis
  3. AM = Acta Miscellanea
  4. Arch. Caer. = Archivum Praefecturae Caeremoniarum Apostolicarum
  5. Arch. Nunz. Lucerna = Archivio della Nunziatura di Lucerna
  6. AV = Acta Vicecancellarii S. R. E.
  7. Borghese = Fondo Borghese
  8. Bullae consist. = Bullae consistoriales Benedicti PP. XIV
  9. Cardinali = Lettere di Cardinali
  10. Collezioni = Collezioni di Bolle e Brevi Apostolici
  11. Collezioni Risol. = Collezioni di Risoluzioni Ecclesiastiche
  12. Colonia = Archivio della Nunziatura di Colonia
  13. C. Cons. = Congregationes Consistoriales
  14. Cons. (S) = Consistoria (Secreta)
  15. Ep. ad Princ. = Epistulae ad Principes
  16. Ep. Reg. = Epistulae Regiae
  1. Gallia mod. = Gallia moderna
  2. Instr. Misc. = Instrumenta Miscellanea
  3. Iuramenta = Iuramenta Fidelitatis ac Professiones Fidei
  4. Lisbona = Archivio della Nunziatura di Lisbona
  5. Lucerna = Archivio della Nunziatura di Lucerna
  6. Misc. Arm. = Miscellaneorum Armarium
  7. Madrid = Archivio della Nunziatura di Madrid
  8. Particolari = Lettere di Particolari
  9. P. Cons. = Processus Consistoriales
  10. P. Dat. = Processus Archivi Datariae Apostolicae
  11. S. Br. = Secretaria Brevium Apostolicorum
  12. Scrittore S. = Archivio dello Scrittore Segreto
  13. Tit. = Episcopatus, Tituli, Diaconiae aliaque officia ad Em.os S.R.E. Cardinales spectantia
  14. Vescovi = Lettere di Vescovi e Prelati
  15. Vescovi ep. Napol. = Lettere di Vescovi e Prelati epoca Napoleonica
  16. Vienna, Proc. = Archivio della Nunziatura di Vienna, Processi

[NDR: sono state riportate anche le "errata corrige" dei vari volumi.]

[stralcio tratto da “HIERARCHIA CATHOLICA MEDII ET RECENTIORIS ÆVI …”, di Konrad Eubel ed altri, Ed. Monasterii, Sumptibus et Tipis Librariae Regensbergianae, 21913, Vol. I, pagg. 89-90; 21914, Vol. II, pag. 88; 21923, Vol. III, pag. 109; 1935, Vol. IV, pag. 83; ed. Patavii 1952, Vol. V. pag. 85; 1958, Vol. VI, pag. 83]